车讯:全面提升运动感 斯柯达Citigo RS假想图
Veril?nl?r bazas? tranzaksiyas? (ing. Database transaction) — veril?nl?r bazas?nda bir v? ya bir ne?? ?m?liyyat? birl??dir?n v? vahid ??kild? yerin? yetiril?n bir prosesdir.[1]
Tranzaksiyalar ACID xüsusiyy?tl?rin? malikdir:
- Atomluq — tranzaksiya ya tam yerin? yetirilir, ya da he? yerin? yetirilmir.
- Konsistensiya — tranzaksiya veril?nl?r bazas?n? etibarl? v?ziyy?td? saxlay?r.
- ?zolasiya — paralel tranzaksiyalar bir-birini t?sirl?ndirmir.
- Dayan?ql?q — tranzaksiya tamamland?qdan sonra d?yi?iklikl?r saxlan?l?r, h?tta sistem u?ursuz olsa bel?.
Tranzaksiyalar BEGIN
, COMMIT
v? ROLLBACK
kimi SQL ?mrl?ri il? idar? olunur.
M?qs?di
[redakt? | vikim?tni redakt? et]Veril?nl?r bazas? mühitind? ?m?liyyatlar?n iki ?sas m?qs?di var:[2]
- U?ursuzluqlar? z?rif ??kild? b?rpa etm?y? v? h?tta sistem nasazl??? hal?nda veril?nl?r bazas? ard?c?ll???n? qoruma?a imkan ver?n etibarl? i? vahidl?rini t?min edin. M?s?l?n: ?cra vaxt?ndan ?vv?l v? g?zl?nilm?d?n (tam v? ya qism?n) dayand?r?ld?qda, bu halda bir ?ox veril?nl?r bazas? ?m?liyyatlar? qeyri-mü?yy?n statusla natamam qal?r.
- Veril?nl?r bazas?na eyni vaxtda daxil olan proqramlar aras?nda izolyasiyan? t?min edin. Bu izolyasiya t?min edilm?dikd?, proqram n?tic?l?ri s?hv ola bil?r.
Haqq?nda
[redakt? | vikim?tni redakt? et]Veril?nl?r bazas? idar?etm? sistemind? ?m?liyyat, b?z?n bir ne?? ?m?liyyatdan ibar?t olan vahid m?ntiq v? ya i? vahididir. Veril?nl?r bazas?nda ard?c?ll?qla yerin? yetiril?n ist?nil?n m?ntiqi hesablama ?m?liyyat adlan?r. Bir misal, bir bank hesab?ndan dig?rin? k??ürm?dir: tam ?m?liyyat bir hesabdan k??ürül?c?k m?bl??in ??x?lmas?n? v? dig?r hesaba eyni m?bl??in ?lav? edilm?sini t?l?b edir.
Veril?nl?r bazas? sistemind? ?m?liyyat h?r biri m?lumat bazas?na m?lumat? oxuyan v?/yaxud yazan bir v? ya bir ne?? veril?nl?rin manipulyasiyas? il? ba?l? b?yanatlardan v? sor?ulardan ibar?t ola bil?r. Veril?nl?r bazas? sisteml?rinin istifad??il?ri m?lumatlar?n ard?c?ll???n? v? büt?vlüyünü son d?r?c? vacib hesab edirl?r. Sad? bir ?m?liyyat ad?t?n a?a??dak?lara b?nz?r nümun?d?n istifad? ed?r?k ?m?liyyatda paketl?nmi? SQL kimi bir dild? veril?nl?r bazas? sistemin? verilir:
- ?m?liyyata ba?lamaq.
- Data manipulyasiyalar? v?/v? ya sor?ular toplusunu h?yata ke?irm?k.
- He? bir s?hv ba? verm?yibs?, ?m?liyyat? h?yata ke?irm?k.
- S?hv ba? ver?rs?, ?m?liyyat? geri qaytarmaq.
Paylanm?? ?m?liyyatlar
[redakt? | vikim?tni redakt? et]Veril?nl?r bazas? sisteml?ri paylanm?? ?m?liyyatlar?[3] ?oxlu qov?aqlar üz?rind?n veril?nl?r? daxil olan ?m?liyyatlar kimi h?yata ke?irir. Paylanm?? ?m?liyyat ACID xass?l?rini ?oxsayl? qov?aqlar üz?rind? t?tbiq edir v? veril?nl?r bazas?, saxlama menecerl?ri, fayl sisteml?ri, mesajla?ma sisteml?ri v? dig?r m?lumat menecerl?ri kimi sisteml?ri ?hat? ed? bil?r. Paylanm?? ?m?liyyatda, ad?t?n, ?m?liyyat?n bütün hiss?l?rinin bütün müvafiq sisteml?r? t?tbiq olunmas?n? t?min etm?k ü?ün bütün prosesl?ri ?laq?l?ndir?n bir qurum olur.[4]
H?m?inin bax
[redakt? | vikim?tni redakt? et]?stinadlar
[redakt? | vikim?tni redakt? et]- ↑ "What is a Transaction? (Windows)". msdn.microsoft.com. 7 January 2021. 23 May 2018 tarixind? arxivl??dirilib. ?stifad? tarixi: 24 October 2024.
- ↑ DINC?, Ana-Maria; AXINTE, Sabina-Daniela; BACIVAROV, Ioan. "Performance Enhancements for Database Transactions". International Journal of Information Security and Cybercrime. 11 (2). 2025-08-14: 29–34. doi:10.19107/ijisc.2022.02.02. ISSN 2285-9225.
- ↑ Beeri, C.; Bernstein, P. A.; Goodman, N. "A model for concurrency in nested transactions systems". Journal of the ACM. 36 (1). 1989: 230–269. doi:10.1145/62044.62046.
- ↑ Mansouri, Yaser; Toosi, Adel Nadjaran; Buyya, Rajkumar. "Data Storage Management in Cloud Environments: Taxonomy, Survey, and Future Directions". ACM Computing Surveys. 50 (6). 2025-08-14: 91:1–91:51. doi:10.1145/3136623. ISSN 0360-0300.